Narodni heroj Jugoslavije rođen u Busilovcu kod Paraćina
Projekat pomaže Opština Paraćin, po Konkursu za sufinansiranje projekata u oblasti javnog interesa za 2019. godinu
U Buslovcu, selu kod Paraćina, 1909. godine rođen je Momčilo Popović intelektualac i narodni heroj NOB-a. Ni u jednom poznatom istorijskom izvoru nije moguće pronaći dan i mesec njegovog rođenja. Osnovu školu Momčilo je završio u selu, a gimnaziju u Paraćinu 1928. Bio je veoma ambiciozan mladić za vreme u kojem je rastao i završio je dva fakulteta.
Studirao je šumarstvo na Poljoprivrednom fakultetu u Zemunu na kojem je i diplomirao 1933. Godine. Nakon završetka fakulteta zaposlio se u Aleksincu kao šumarski inženjer, ali nije prestajao da se obrazuje. Naime, on je uporedo sa radom studirao prava na Pravnom fakultetu u Beogradu i 1939. je završio i ovaj fakultet.
Uloga u Komunističkoj partiji Jugoslavije
Još tokom srednjoškolskih dana Momčilo biva zainteresovan za komunističke ideje i postaje član Omladinskog revolucionarnog pokreta, a 1938. postaje član i Komunističke partije Jugoslavije.
“Kao inženjer službovao je u Aleksincu, Nišu i u Raškoj. Kao organizator Udružene opozicije bio je vrlo zapažen, te je zbog toga otpuštan s posla i premeštan” – navodi Miša Milenković u Monografiji Paraćina.
U Aleksincu je bio najaktivniji i stalno je saražđivao sa omladinom. Najpre je formirao kružoke za učenike, ali su ubrzo ti kružoci prerasli u debatske marksističke grupe. Takođe, u stanu u kojem je živeo otvorio je Stonoteniski klub koji je zapravo bio paravan i legalizacija komunističkih grupa koje su se tu okupljale.
U ovom gradu osnovao je i Studentski klub kao i sportsko društvo “Napredak”. U tim organizacijama okupljao je učenike Učiteljske škole koje je uvodio u marksističku ideologiju. Međutim, ova udruženja nisu imala mnogo članova iz okoline, a naročito iz ruralijih sredina. Ovaj problem je rešio na veoma interesantan način. Naime, oformio je diletantsku dramsku grupu koja je igrala pozorišne predstave po Aleksincu, ali i okolnim selima. Na taj način je sa svojim istomišljenicima širio ideje komunizma u ovom kraju.
Zbog svojih revolucionarnih aktivnosti bio je vise puta hapšen, poganjan i otpuštan. Međutim 1939. je ponovo postavljen na mesto šumarskog inženjera u Nišu, a nešto kasnije i u Kuršumliji. I svoj posao, obilaženje šuma, iskoristio je da širi svoje revolucionarne ideje i kroz razgovore u selima oko Kopaonika i Golije.
Uloga u NOB-u
Pripreme za oražani ustanak 1941. godine dočekao je Beogradu, odakle je poslat u Aleksinac da organizuje ustanak. On je bio najbolji izbor za ovaj deo zemlje jer je izuzetno dobro poznavao političku situaciju Aleksinca i bio izuzetno cenjen.
Milenković kaže da je Momčilo “bio veoma cenjen kao narodni čovek spreman da razume i pomogne”.
U ovom period života dobija i svoj nadimak – Ozren, jer je bio jedan od prvih organizatora Ozrenskog partizanskog odreda koji je bio pod komandom Dimitraije Dragovića. Sa ovim odredom je brzo oslovodio teritorije aleksinčkkog, sokobanjskog i ražanjskog sreza i nešto kasnije postavljen je za njegovog komandanta.
Takođe bio je i poverenik Pokrainskog komiteta Komunističke partije Jugoslavije i član sreskog partijskog rukovodstva.
Momčilo je imao velokog uticaja i u rodnom Busilovcu, te je sa grupom partizana povremeno dolazio u selo kako bi aktivirao i ohrabrio svoje zemljake.
Zbog toga što je bio veoma aktivan, uticajan i uspešan veoma brzo je za njim raspisana poternica. Kako pojedini autori poput Dimitrijeveća i Milenkovića navode izdat je i ubijen u selu Subotinac kod Aleksina početkom februara 1943. On se u tom selu nalazio sa još deset boraca Ozrenskog odreda koji su se krili u jednoj kući. Međutim neko je odao njihovu lokaciju i brzo su bili okruženi jedinicama Srpske državne straže. Kako nisu hteli da se predaju, ubijeni su, a njihova tela je okupator izložio u centru Aleksinca kao upozorenje.
Momčilo Popović Ozren je proglašen za narodnog heroja 9. oktobra 1953. godine. U Busilovcu mu je podignut spomenik a jedno vreme je postojala i osnovna škola sa njegovim imenom do osamdesetih godina kada je promenila ime u “Branko Krsmanović”. Jedna osnovna škola u Paraćinu od svog nastanka 1973. nosi ime “Momčilo Popović Ozren”.
U Paraćinu, Nišu i Aleksincu postoje ulice koje nose njegovo ime.