I am text block. Click edit button to change this text. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
U doba kada se čitav svet suočava sa velikim problemom manjka čiste pijaće vode, važno je osvrnuti se oko sebe i uočiti potencijal koji u Paraćinu postoji
Foto: .Projekat pomaže Ministarstvo kulture i informisanja, po Konkursu za sufinansiranje projekata u oblasti javnog interesa za 2021. godinu
Bogatstvo jednog kraja može se meriti mnogim faktorima, a jedan od najznačajnijih broj i kvalitet vodenih površina. Voda, najvažniji resurs za život, nikada u istoriji nije bila toliko ugrožena kao danas. Mnoge vodeće svetske metropole, i pored velikog tehnološkog i urbanog razvoja, u ozbiljnoj su opasnosti od potpunog nestanka pijaće vode i nastupanja, takozvanog, “nultog časa”. Samo neke među njima su Kejptaun, London, Barselona, Melburn…
Dva glavna uzroka problema manjka čiste pijaće vode su prekomeran broj stanovnika, uslovljen naglim migracijama i velikim prirodnim priraštajem i ogroman porast zagađenja voda uzrokovan nemarom ljudi i industrijskim otpadima.
Foto: Image by a ds_30a from a pixabayIako Srbija nije u opasnosti da ostane bez čiste vode kao pojedine zemlje Zapada, i u našoj zemlji se uočava povećana potrošnja ovog resursa iz godine u godinu, navodi Republički zavod za statistiku u saopštenju iz 2020. godine.
“U poređenju sa prethodnom godinom, domaćinstvima je isporučeno za 0,2% više vode, industrijskom sektoru 9,3% manje, a ostalim korisnicima je isporučeno 0,7% više vode. Udeo gubitaka vode u ukupnom vodozahvatu u 2020. godini viši je za 3,6% u odnosu na referentnu vrednost 2019. godine.”
Foto: Image by Baudolino from PixabayKvalitet vode u Srbiji određuje se klasifikovanjem na četiri klase od kojih je prva potpuno čista a četvrta izuzetno zagađena. Najveći broj reka u Srbiji, među kojima su i one koje protiču kroz Paraćin, spada u drugu ili treću kategoriju, dok su najčešće brdske i planinske reke kategorizovane kao potpuno čiste. Kada je reč o kvalitetu vodosnabdevanja, Institut za javno zdravlje Republike Srbije “Dr Milan Jovanović Batut” obavio je ispitivanje 2018. godine u kojem je utvrđeno da je čak 20,4% vodovoda gradskih naselja u Srbiji dostavljao neispravnu vodu korisnicima. Najgora situacija bila je u Srednjobanatskoj oblasti.
Kada je reč o Opštini Paraćin, prema podacima iz 2018. voda iz vodovoda Paraćin je higijenski potpuno ispravna i može se koristiti za piće.
Vode u Paraćinu
U Opštini Paraćin postoji nekoliko većih značajnih vodenih površina, poput Velike Morave, koja prolazi kroz opštinu, reke Crnice, Grze, ali i velikog broja izvora, kao što je onaj u selu Izvor, iz kojeg se snabdeva Paraćin, a koji je jedan od najčistijih izvora u Srbiji. O tome svedoči i tekst “Strategija upravljanja vodama na teritoriji Republike Srbije do 2034. godine”.
Foto: .Karta Opštine Paraćin sa ucrtanim rekama
“Vode na izvorištima regionalnih vodovodnih sistema većinom se tretiraju složenijim tehnološkim postupcima. Izuzetak predstavlja izvorište Sveta Petka, za snabdevanje vodom Paraćina i Ćuprije, kao i nekoliko manjih sistema, na kojima se vrši samo hlorisanje vode.”
Naravno, pored neposrednog vodosnabdevanja, vode su izuzetno važne i zbog kvaliteta životne sredine, bogatstva biljnog i životinjskog sveta, pa naposletku, i zbog turističkog potencijala jednog mesta.
Foto: Фотографисао ЦрниБомбардер! преузето са Викимедијине ОставеГорње језеро на Грзи
Upravo je takav slučaj sa rekom Grzom i mestom koje nosi isti naziv, a koja, zahvaljujući izuzetnoj čistoći i mogućnosti da se konzumira, čak i sa samog izvorišta, predstavlja, zajedno sa svojim jezerima, izuzetno značajan turistički lokalitet opštine. Zbog toga je veliki broj građana protestovao protiv izgradnje mini hidroelektrana u ovom mestu.
Pored toga, izuzetno je interesantna priča i o reci Crnici, značaju za istorijski razvoj Sisevca, Petruškog kraja pa i samog Paraćina.
Mnogo je značajnih seoskih izvora, lokalnih jezera, bara, bunara sa visoko kvalitetnom vodom na koje bi valjalo skrenuti pažnju, ali i kroz pozitivne primere i probleme ukazati na važnost očuvanja čistoće i nezagađenosti ovih vodenih površina i njihov aktuelni i istorijski značaj za opštinu.
Upravo će o svim pomenutim aspektima i vodama biti reči u narednim tekstovima u okviru projekta „Vode Paraćina“.
